Zelfroosteren in dialoog met medewerkers
Parmentier Autobus voert sinds 1928 personenvervoer uit in de regio van Waregem. De focus ligt op de diensten als onderaannemer voor de vervoersmaatschappij De Lijn.
Samen met 40 medewerkers baat Parmentier Autobus diverse lijnen en belbussen uit in de brede regio Waregem - Kortrijk - Oudenaarde - Deinze en Gent.
Het zelfroosteren is gestart als experiment in de zomer van 2015. Begin 2016 heeft het bedrijf de beslissing genomen om definitief dit systeem in te voeren voor bepaling van de planning van de busritten.
Het plannen doorloopt 3 periodes: een wensperiode, een schuifperiode en een definitieve periode. De eerste periode start in het begin van de maand om de planning voor de volgende maand +1 vast te leggen (bv begin juli roostert de chauffeur voor september). In de schuifperiode kunnen de chauffeurs de overlappende diensten onderling wisselen. In de laatste periode vult de verantwoordelijke planning de eventueel nog lege plaatsen in.
Na de personeelsenquête begin 2016 bleek dat de meeste chauffeurs tevreden tot erg tevreden waren maar dat er toch nog aanpassingen werden gevraagd. Het betrof nog een aantal vragen en bedenkingen, zowel naar organisatie als naar communicatie. In overleg tussen de diverse coaches en de medwerkers zijn een aantal aanpassingen in het systeem van zelfroosteren toegepast. Een belangrijke indicatie voor elke wijziging is hoe breed de aanpassingen worden gedragen door alle werknemers. Dit voorkomt al enige onvrede en zorgt voor een betere verstandhouding tussen de medewerkers.
Volgende aanpassingen zijn gebeurd:
- in de eerste fase een grotere controle op het inplannen van voldoende uren zonder te overdrijven met heel veel uren (beide situaties veroorzaken grote hinder bij de volgende fases).
- een verplichting tot opname van een minimaal aantal gesplitste diensten (deze bleven te veel open staan).
- het weglaten van de verplichting om weekenddiensten op te nemen (steeds voldoende kandidaten).
- een verkorting van de schuifperiode (dit blijft een moeilijke periode, de meesten laten zich dubbel staan).
- zeer duidelijke en gecommuniceerde aflijning van de beslissing bij het toekennen van de definitieve planning.
In deze laatste fase was er enige ontevredenheid omdat de chauffeurs niet duidelijk wisten wie nu voorrang krijgt bij de toekenning van een dienst. Nu is het heel duidelijk: overlappingen worden als volgt behandeld en met de volgende voorrang:
- De nog openstaande diensten worden toegewezen aan chauffeurs met onvoldoende uren.
- De overlappende dienst wordt eerst toegewezen aan de chauffeur met te weinig uren.
- Indien chauffeurs bij een overlapping allemaal voldoende uren hebben én het betreft een weekenddag dan krijgt de chauffeur voorrang met het minst aantal weekenddagen in die maand.
- Indien chauffeurs bij een overlapping allemaal voldoende uren hebben én het betreft een weekdag dan krijgt de chauffeur met het meest punten vorige maand (= aantal verschuivingen in de 2de periode) de dienst toegewezen.
- Enkel in maanden met een kerst- en paasvakantie en zonder zieken is het mogelijk dat niet iedereen steeds aan voldoende uren komt.
Het bedrijf merkt dat door het invoeren en aanpassen van het zelfroosteren meer medewerkers beter kunnen afspreken met hun partner inzake het werkrooster. Hoewel exacte cijfers hiervoor ontbreken is er toch een indicatie dat enkele chauffeurs hun eigen auto meer kunnen laten staan.
Het sociaal voordeel is het grootste voordeel. Het beroep van chauffeur heeft een grote sociale impact op het eigen gezinsleven. Elke verbetering hiervan is duidelijk voelbaar voor de chauffeurs.
Het doel van het zelfroosteren is een grotere werktevredenheid, een minder hoge uitstroom van chauffeurs op korte termijn door ziekte en een minder hoge definitieve uitstroom door de moeilijkere verenigbaarheid op het gezinsvlak op langere termijn. Vooral deze laatste 2 doelen hebben belangrijke economische gevolgen: minder gewaarborgd loon en extra opleidingskosten voor nieuwe chauffeurs.