Screening op genderneutraal taalgebruik in advertenties en vacatures
Mariasteen, centraal gelegen in West-Vlaanderen, stelt als maatwerkbedrijf 860 medewerkers tewerk. Onze sociale doelstelling is om mensen met een arbeidsbeperking een duurzame job aan te bieden in onze eigen afdelingen en in enclaves bij reguliere bedrijven. We hebben activiteiten in B2B, B2C en B2G. Binnen B2B ligt de focus op metaal & montage, hout, groen en het enclave model. Binnen B2C hebben we activiteiten in de horeca, toerisme, schoen- en orthopediesector. Ons aanbod B2G betreft voornamelijk groenonderhoud, poetsen en schilder-en klusopdrachten.
Mariasteen werkt met ongeveer 860 medewerkers waarvan ongeveer 680 'doelgroepmedewerkers' (mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt) en een 180-tal begeleiders.
Mariasteen hanteert een diversiteitsbeleid en draagt duurzaamheid, gelijkheid en gendergelijkheid hoog in het vaandel.
Het bedrijf vond het dan ook belangrijk om op de advertenties en vacatures voor nieuwe medewerkers de gendertoets uit te voeren. Spreken de vacatures iedereen aan? Voelen zowel mannen als vrouwen zich aangesproken?
Er werd een screening uitgevoerd en hiervoor gebruikte Mariasteen het screeningsinstrument van de UGENT:
https://www.ugent.be/nl/univgent/waarvoor-staat-ugent/diversiteit-en-gen...
Deze gendertoets bestaat uit 6 stappen;
1) Taalkundige categorie van de functietitel bepalen. De gebruikte titels werden ingedeeld in 4 categorieën
-Neutraal Bvb Diensthoofd, Manager,…
-Mannelijk gemarkeerd Bvb Timmerman,…
-Mannelijk ongemarkeerd (= Wordt neutraal gebruikt maar kan vervrouwelijkt worden.)
Bvb Begeleider, Medewerker,…
-Vrouwelijk gemarkeerd Bvb Vroedvrouw,…
De functietitels bij Mariasteen bleken enkel “Neutraal” en “Mannelijk ongemarkeerd” te zijn. Mannelijk ongemarkeerd moet vervangen worden door neutraal indien mogelijk.
2) Nodige aanpassingen per categorie? Voor de term begeleider, medewerker, ergotherapeut bestaat echer geen neutrale vorm. In dit geval mag mannelijk ongemarkeerd behouden blijven. Voor deze stap waren er dus geen wijzigingen nodig!
3) Vermijden van genderladingen in de functieomschrijving via de aanspreekvorm. Dit gaat over het gebruik van hij, zijn, hem, haar enz. in de tekst.
Mariasteen vermijdt het gebruik van deze termen in haar vacatures doordat ze “je” of “u” gebruiken. Zoals bv. “Je werkt samen met je collega’s mee aan de begeleiding van personen met een (arbeids)handicap…” Ook de passieve vorm wordt toegepast; “Het formulier moet ingediend worden.”
Doordat geen generieke termen worden gebruikt zijn hier ook geen wijzigingen nodig.
4) Vermijden van genderladingen in de functieomschrijving: inhoudelijk
Gaat over de samenstelling van de beroepsomschrijving. Ligt niet teveel focus op de technische aspecten = eerder mannelijk of op de zorgende aspecten = eerder vrouwelijk.
Bij Mariasteen waren, gezien de sector en het feit dat het evenwicht tussen het technische/productiegerichte en het sociale/mensgerichte/ondersteunende hun eigen is, hier ook geen problemen. Zowel eerder “mannelijke” als eerder “vrouwelijke” aspecten zijn belangrijk en zitten standaard zo verwerkt in de vacatures.
5) Bijkomende aandachtspunten
Er worden wat bijkomende tips meegegeven in stap 5. Formuleer eisen als pluspunten, vermeld zaken zoals work-life, sociale omgeving,enz., spreek niet over leeftijdsgrenzen.
De vacatures van Mariasteen spreken nooit over functievereisten, maar over pluspunten, meerwaarde, profiel, enz. De work-life balance en sociale omgeving worden zeker benadrukt. De leeftijd wordt niet meegenomen, noch in de vacatures, noch in de latere procedure.
6) Diversiteitsbeleid
Mariasteen overweegt het opnemen van een diversiteitsclausule zoals “Het bedrijf wil graag dat haar personeelsbestand een afspiegeling is van onze maatschappij en werkt daarom aan een uitgebalanceerd diversiteitsbeleid en moedigt iedereen, ongeacht geslacht, afkomst of functiebeperking, van harte aan om te solliciteren.”
De vacatures binnen Mariasteen werden gescreend op diversiteits- en genderneutraliteit. Mariasteen hanteert reeds een diversiteits- en genderneutraal taalgebruik. Genderneutrale functiebenamingen en vacatures die gericht zijn naar alle leeftijden en de kwaliteiten van mensen aanspreken, zorgen voor een bredere instroom en een betere weerspiegeling van de samenleving in het personeelsbestand. De vacatures zijn reeds genderneutraal, nu streven ze nog naar een gelijkere vertegewoordiging in het personeelsbestand.